จัดฟันบางนา: ปริมาณยาสีฟันที่เหมาะสม ในแต่ละช่วงวัย!จากการสำรวจสภาวะสุขภาพในช่องปากแห่งชาติครั้งที่ 7 ในประเทศไทย เมื่อปี พ.ศ.2555 ที่ผ่านมา ได้สถิติที่น่าตกใจเป็นอย่างมาก เมื่อได้พบว่า เด็กเล็กซึ่งมีอายุในช่วง 5 ปี เกิดสภาวะฟันผุถึงร้อยละ 78.5% ซึ่งถือได้ว่าเป็นตัวเลขที่น่าตกใจเป็นอย่างมาก ทำให้เกิดการตั้งคำถามตามมาว่า เพราะเหตุใด เด็กเล็ก ๆในประเทศไทย ถึงมีจำนวนฟันผุเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ โดยได้ตั้งสมมุติฐานว่าอาจจะเป็นเพราะความเข้าใจคาดเคลื่อนของผู้ปกครองในการดูแลสุขภาพช่องปากของบุตรหลาน
ซึ่งในวันนี้จะขอเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยด้านความเข้าใจของผู้ปกครองในเรื่องการใช้ปริมาณยาสีฟันให้ถูกต้อง แปรงสีฟันที่ดีที่เหมาะสม ซึ่งเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้บุตรหลานของท่านฟันผุได้ด้วยเช่นกัน หากใช้ปริมาณที่ไม่เหมาะสมหรือผิดวิธี โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้
ลักษณะของแปรงสีฟันที่ดี ?
ควรเป็นแปรงสีฟันหัวตรง ขนาดพอดีกับช่องปากของเด็กในแต่ละช่วงวัย ลักษณะของขนแปรงควรมีความนุ่มและมีหน้าตัดเรียบ ส่วนด้ามจับนั้นก็ควรเลือกให้มีความถนัดมือกับเด็กไม่ใหญ่หรือเล็กเกินไป
แปรงสีฟันที่ดี ควรเปลี่ยนทุก ๆ 3 เดือน ตามอายุการใช้งานทั่วไปของแปรงสีฟัน หรือ เปลี่ยนทันทีหากพบว่าขนแปรงมีลักษณะบานออก
ไม่ควรเลือกซื้อแปรงสีฟันที่มีขนแข็ง หรือมีขนต่างระดับเด็ดขาด เพราะอาจจะทำให้เหงือกของเด็ก ๆเกิดการร่นได้เมื่อใช้งานไปซักระยะหนึ่ง แปรงเด็กจริง ๆที่ขายในท้องตลาดจะมีความเรียบและนุ่ม เพราะ เหงือกและฟันของเด็กบอบบางกว่าผู้ใหญ่ จึงควรเลือกซื้อแปรงสำหรับเด็กโดยเฉพาะ
การเลือกยาสีฟันให้เด็กเล็ก ?
ยาสีฟันที่จะเลือกให้กับเด็กสิ่งแรกที่ควรดูก่อนเลย คือ ยาสีฟันควรมีส่วนผสมของฟลูออไรด์ เนื่องจากว่ามีประสิทธิภาพในการป้องกันฟันผุได้เป็นอย่างดี ซึ่งปริมาณฟลูออไรด์ในยาสีฟันที่เหมาะสมสำหรับเด็กอายุต่ำว่า 6 ปี ควรเลือกที่มีส่วนผสมอยู่ที่ 500 ppm. เนื่องจากว่าเด็กในวัยนี้ ถ้าใช้ฟลูออไรด์ที่มีส่วนผสมมากๆ อาจจะทำให้ฟันตกกระได้ ซึ่งถ้าเป็นผู้ใหญ่ควรใช้ปริมาณที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ในยาสีฟันอยู่ที่ประมาณ 1,000-1,500 ppm.
ปริมาณยาสีฟันที่เหมาะสมในเด็กแต่ละช่วงวัย ?
สถิติฟันผุในเด็กที่มีสูงมากของประเทศไทย ถือว่าเป็นหนึ่งในเรื่องใหญ่ที่ทางด้านของ ทันตแพทยสมาคมแห่งประเทศไทยฯ ต้องทำการแก้ไข จึงได้ทำการรวบรวมแนวทางการใช้ฟลูออไรด์สำหรับเด็กในแต่ละช่วงวัย โดยได้พิจารณาจากหลักฐานทางวิชาการต่างๆที่มีอยู่ เพื่อให้เด็กไทยปลอดภัยจากโรคฟันผุ และใช้ฟลูออไรด์ได้อย่างถูกต้องได้ผลดี โดยมีดังต่อไปนี้
1. เด็กเล็กในช่วงวัยที่ยังไม่มีฟันขึ้นในช่องปาก ให้ทำความสะอาดโดยการใช้ผ้าบางๆชุบน้ำเช็ดบริเวณเหงือกบนและเหงือกล่าง รวมถึงกระพุ้งแก้มและลิ้นให้สะอาดทุกครั้งหลังจากที่ดื่มนม
2. เมื่อเด็กมีอายุประมาณ 6 เดือน ถึง 3 ปี เริ่มมีฟันขึ้นเต็มซี่ในช่องปาก แนะนำให้ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์เล็กน้อย คือไม่ควรเกิน 500 ppm. และให้ใช้ยาสีฟันป้ายบนแปรงของเด็กเพียงเล็กน้อย คือ พอแค่เปื้อนขนแปรงเท่านั้น และเมื่อแปรงฟันเสร็จเรียบร้อยแล้วให้ใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำเช็ดฟันและเหงือกอีกรอบหนึ่ง
3. เมื่อเด็กอายุอยู่ที่ประมาณ 3 – 6 ปี ซึ่งอยู่ในช่วงวัยที่สามารถบ้วนน้ำเองได้แล้ว ให้ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ขนาดเท่าเม็ดถั่วเขียว และผู้ปกครองควรช่วยบุตรหลานแปรงฟันก่อนในช่วงนี้ เนื่องจากเด็กวัยนี้จะมีความรู้สึกไม่อยากแปรงฟันทำให้แปรงฟันยังไม่สะอาดเท่าที่ควร
4. สำหรับเด็กที่มีอายุ 6 ปีขึ้นไป ให้ใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์อยู่ที่ 1,000 ppm. โดยบีบใส่แปรงสีฟันให้มีขนาดประมาณ 1-2 เซนติเมตร โดยพยายให้เด็กแปรงฟันด้วยตนเอง เพื่อเป็นการฝึกแปรงฟันของเด็กไปด้วยในตัว และเมื่อบุตรหลานแปรงเสร็จผู้ใหญ่ควรแปรงให้ซ้ำเล็กน้อยอีกครั้งหนึ่ง
นอกจากการที่ให้ลูกได้ฝึกแปรงฟันอย่างสม่ำเสมอ และใช้ยาสีฟันในปริมาณที่ถูกต้องแล้ว การพาบุตรหลานไปพบทันตแพทย์เป็นประจำอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง ก็ถือว่าเป็นเรื่องที่สมควรต้องทำด้วยเช่นกัน เพื่อป้องกันปัญหา และโรคต่างๆในช่องปากที่อาจเกิดขึ้นได้นั่นเอง
